Tim Atkin MW is optimistisch over de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie. De internationale wijncriticus meldt in het 2023 South Africa Report dat ondanks economische en structurele tegenslagen de beste wijnen uit de geschiedenis van het land worden geproduceerd.
In zijn net verschenen 319 pagina’s tellende elfde editie van het South Africa Report stelt Atkins dat de witte wijnen van het land “tot de beste ter wereld behoren”. Volgens hem “heeft de Kaap de Loirevallei overschaduwd als bron van ’s werelds beste droge Chenin Blancs”. Daarnaast kunnen de rode wijnen “zich nu meten met de witte wijnen van wereldklasse”.
Zuid-Afrikaanse wijnen
De enige wijn die de volledige punten krijgt is een rode, de Boschkloof Epilogue Syrah 2021, wat zijn vertrouwen in de Zuid-Afrikaanse expressie van deze Rhône-druif onderstreept. Twee rode wijnen halen 99 punten. Dat zijn de Le Riche Cabernet Sauvignon Reserve 2020 en de Porseleinberg Syrah 2021. Hij merkt op dat: “zuurgraad in plaats van suikergehalte is de huidige focus, ruggengraat en ruggenmerg” van wat hij omschrijft als de “New Wave rode wijnen” van het land.
De hoogste score van 99 punten voor een witte wijn gaat naar Alheit Vineyards Huilkrans 2022, een single-origin Chenin Blanc. Cap Classiques, met hun kenmerkende Zuid-Afrikaanse profiel, vindt hij “steeds indrukwekkender”.
Investeringen
Atkin is ook optimistisch over de groeiende buitenlandse investeringen in de wijnlanden, vanwege de expertise die dit met zich meebrengt voor de lokale wijnbouw en het wijnmaken, maar ook voor het opbouwen van wereldwijde merken. Hij erkent dat de nationale wijngaarden zijn verminderd van iets meer dan 102.00 hectare in 2006 tot de huidige 89.400 hectare, maar wijst ook op de toenemende diversiteit. Er worden momenteel ongeveer 110 wijndruivenrassen verbouwd en de Zuid-Afrikaanse wijnstokken groeien “op de oudste wijnbouwgronden ter wereld”.
Hij benadrukt de toenemende mate waarin terroir steeds meer bepalend is voor de beste wijnen van Zuid-Afrika. Hoewel er “steeds meer aandacht is voor de beste gebieden voor individuele variëteiten en wijnstijlen”, gelooft hij dat de industrie zou kunnen profiteren van “meer precisie” in de afbakening. Er zou officieel meer nadruk moeten worden gelegd op sub regio’s stelt hij. Dit zou de focus van het land op locatie- en bodemspecifieke wijnen kunnen versnellen.
Duurzame wijnbouw
Volgens Atkin is er groeiende nadruk op bodemgezondheid en duurzame wijnbouwmethodes onder lokale wijnboeren. Dit is in toenemende mate nodig nu er meer uitgesproken variaties in het oogstjaar optreden, het resultaat van klimaatverandering, met meer willekeurige weersomstandigheden en stijgende temperaturen.
Ook is hij te spreken over de wijze waarop uitdagingen van klimaatverandering worden aangepakt door toonaangevende wijnbouwers zoals Rosa Kruger. Zij pleit voor “slimmer planten” door hoger en koeler te telen, variëteiten te kiezen met een hogere natuurlijke zuurgraad, te werken met de contouren van het land om regenwater af te voeren en erosie tegen te gaan en de biodiversiteit binnen de wijngaard te bevorderen. Het werk van Kruger wordt ondersteund door initiatieven binnen de academische wereld en de industrie om “verschillende druiven, klonen, onderstammen, opbindsystemen, bedekkende gewassen en ploegtechnieken” te onderzoeken. Deze variëteiten omvatten Assyrtiko, Carignan, Roussanne, Tinta Barroca en Vermentino.
Andere wijnbouwers
Hij prijst Eben Sadie en anderen zoals hij, die kijken naar Kroatië, Griekenland, Italië, Portugal, Spanje en Noord-Afrika voor variëteiten die geschikt zijn voor het klimaat. Tegelijkertijd stelt de verbeterde toegang tot meer gedetailleerde gegevens telers in staat om Wemmershoek in de Westkaap, de Winterberg en Amatola Mountains in de Oostkaap te overwegen als potentiële nieuwe wijngebieden. Opnieuw maakt, “Chenin maakt een onevenredig groot aantal van de beste witte wijnen van Zuid-Afrika”, zowel single-variety als in mediterrane blends. Hij geeft 29 Chenins 95 punten of hoger. Chardonnay is de tweede meest succesvolle variëteit, met 20 wijnen die 95 punten of meer verdienen.
Atkin nomineert Marelise Niemann van Momento Wines in Botrivier tot nieuwe ‘Young Winemaker of the Year’. Ze maakt al het grootste deel van haar professionele leven wijn in Botrivier. Sinds de oprichting van haar eigen label in 2013 ligt haar focus op Grenache (Noir, Gris en Blanc) en een klein aantal andere mediterrane, klimaatbestendige rassen die goed tegen hitte en relatief weinig neerslag kunnen.
Titels
De titel van ‘Winemaker of the Year’ gaat naar Bruwer Raats van Raats Family Wines uit Polkadraai Hills, Stellenbosch. Hij was een vroege voorvechter van Cabernet Franc en Chenin Blanc met oude wijnstokken en heeft nu internationale bekendheid voor deze druivensoorten, evenals voor zijn icoonwijn MR de Compostella.
Als ‘Viticulturist of the Year’ wordt Willie Mostert geëerd voor zijn werk in de wijk Voor-Paardeberg in Paarl. De afgelopen 20 jaar heeft hij producenten aangemoedigd om waar mogelijk oude wijnstokken te behouden en om bij nieuwe wijnstokken, mediterrane druivenrassen te gebruiken, die geschikt zijn voor deze locatie.
Daschbosch in het Breedekloof district is Coöperatie van het Jaar en Etienne Le Riche, oprichter van het gelijknamige Le Riche Wines aan de voet van de Helderberg in Stellenbosch, is dit jaar ‘Winemaking Legend’, beroemd om de gevarieerde Cabernet Sauvignons van zijn familiewijnhuis, die hij samen met zijn zoon Christo maakt.
Op het podium van toppresteerders staan veel vaste winnaars van Alheit tot Boplaas, Graham Beck, KWV, Lievland, Mullineux, Rall wines en Sadie Family Wines, die een gezonde mix van nieuwkomers en oldtimers vertegenwoordigen.
Het podium
- Winemaker of the Year: Bruwer Raats van Raats Family Wines
- Young Winemaker of the Year: Marelise Niemann van Momento
- Viticulturist of the Year: Willie Mostert
- Co-operative of the Year: Daschbosch
- Winemaking Legend: Etienne Le Riche
- Best Cellar Door Experience: Blaauwklippen Wijngaarden
- Overall White Wine of the Year: 2022 Alheit Vineyards Huilkrans Chenin Blanc, Citrusdal Mountain
- Overall Red Wine of the Year: 2021 Boschkloof Epilogue Syrah, Stellenbosch
- Overall Rosé of the Year: 2022 Lievland Liefkoos Rosé, Stellenbosch
- Overall Sparkling Wine of the Year: 2018 Graham Beck Cuvée Clive, West-Kaap
- Overall Sweet Wine of the Year: 2022 Mullineux Straw Wine, Swartland
- Overall Fortified Wine of the Year: 2007 Boplaas CWG Auction Reserve Tawny Single Harvest Colheita, Calitzdorp
- Red Wine Discovery of the Year: 2021 Rall CWG Noa Syrah, Swartland
- White Wine Discovery of the Year: 2022 Sadie Family Rotsbank, Swartland
- Sparkling Wine Discovery of the Year: 2009 Graham Beck Artisan Collection Extra Brut 157, West-Kaap
- Best Value White of the Year: 2021 Windmeul Cellar OVP Reserve Chenin Blanc, Paarl
- Best Value Red of the Year: 2020 Alto Rouge, Stellenbosch
- Best Value Rosé of the Year: 2022 Noble Hill Mourvèdre Rosé, Simonsberg-Paarl
- Best Value Sparkling Wine of the Year: NV KWV Laborie Brut, West-Kaap
- Best Value Sweet Wine of the Year: 2023 Van Loveren VRL Special Late Harvest Gewürztraminer, Robertson
- Best value Fortified Wine of the Year: NV KWV Cape Classic Tawny, West-Kaap
WoSA
Wines of South Africa (WoSA) is een non-profitorganisatie die de export van alle Zuid-Afrikaanse wijn naar belangrijke internationale markten promoot. Naast het hoofdkantoor in Stellenbosch, Zuid-Afrika heeft WoSA ook kantoren in Johannesburg, Engeland, Canada, USA, Zweden, China, Duitsland en Nederland.