Rutte Distilleerderij bestaat 150 jaar. Daarom nodigde het Dordtse bedrijf de (inter)nationale pers uit voor een rondleiding door het bedrijf. Op het programma stonden verder de eerste Spirits & Spijs wandeling door het historische centrum van de stad en een diner met Rutte Gin pairing.

Al 150 jaar is Rutte Distilleerderij gevestigd in het historische stadscentrum van Dordrecht. Op dezelfde plaats in hetzelfde pand. Op de begane grond de winkel, kantoorruimte en distilleerderij. En op de eerste verdieping – waar vroeger de familie woonde – zit de proefkamer, gevuld met memorabilia van de afgelopen 150 jaar. Zoals oude flessen met gin en genever, paperassen, tekeningen van de bekende Dordtse kunstenaar Otto Dicke en portretten van alle generaties van de familie Rutte.

Familiebedrijf

Rutte 150 jaar_foto Maison PR_1 De Proefkamer (© Maison PR)

In 1872 richtte Simon Rutte de botanische distilleerderij op. Hij kwam uit een familie van distilleerders en werkte voor de oprichting van Rutte bij een andere distilleerder. Veel jeneverstokers trokken destijds naar Rotterdam vanwege de graanhandel. Vanwege de vervuiling moesten de bedrijven uit Rotterdam vertrekken. De meesten gingen naar Schiedam, maar Simon Rutte koos voor Dordrecht. De exacte reden hiervoor is niet bekend, maar het vermoeden bestaat dat het te maken heeft met de ligging van de stad naast natuurgebied de Biesbosch, een bron voor botanicals. Daarnaast was Dordrecht een prominente stad voor de wijnhandel. Waarschijnlijk was Rutte bij de oprichting ook actief als wijnhandelaar. In de proefkamer hangt een oud glas in lood raam met de tekst Rutte Wijnhandel en Likeurstoker.

Tegenwoordig is de familie Rutte niet meer actief in de distilleerderij. Master Distiller Myriam Hendrickx is nu het gezicht van het bedrijf. Zij heeft een achtergrond in de voedingstechnologie maar besloot uiteindelijk over te stappen naar de sterke drank. “Drank is leuker. Het heeft iets magisch”, zegt ze. “Bij zuivel ligt het hele fermentatieproces vast, bij drank is dat niet het geval. Daar is het meer chemie en verder uitproberen en proeven.”

Hendrickx startte in 2003 bij het bedrijf, toen er nog een Rutte aan het roer stond. John Rutte deed alles nog hetzelfde als zijn voorgangers. Ze schetst een beeld van John Rutte die, zittend op een krat, sinaasappelen pelt voor de productie. Hij maakte op ambachtelijke wijze gin en genever met botanicals. Alle recepten waren handgeschreven – van generatie op generatie doorgegeven – en niets was gedigitaliseerd. De ingrediënten werden nog op een ouderwetse weegschaal met gewichten afgewogen. Die ambachtelijke productiewijze karakteriseert Rutte. “Er is niets veranderd”, zegt Hendrikx, “Vooral niet in de productie”.

Receptenboeken

Rutte 150 jaar_foto Maison PR_3 Master Distiller Myriam Hendrickx (© Maison PR)

Helaas overleed John Rutte kort nadat Hendrickx bij de distilleerderij startte, waarmee heel veel kennis verdween. Het enige wat restte waren de handgeschreven recepten. De onderneming en Hendrickx bleven achter met een gevoel van ‘Wat nu?’. Ze besloot te beginnen met de ‘rommelzolder’. Tot de jaren zeventig woonde de familie Rutte boven het bedrijf, daarna fungeerde de ruimte als opslagplaats. Samen met een medewerker van het Jenevermuseum in Schiedam begon Hendrickx met het uitzoeken. Het leverde een schat aan informatie op, waaronder oud marketingmateriaal en receptenboeken. Die laatste vormen nog steeds de basis, ook voor nieuwe producten.

Botanicals

Rutte 150 jaar_foto Marieke_1 Experimenten met botanicals op alcohol (© BeverageNL)

Rutte is een botanische distilleerderij. De distilleerderij onderscheidde zich vanaf de start met de toevoeging van botanicals. In het begin werd genever gemaakt op basis van moutwijn. Dit gaf een graansmaak aan de drank, die daarom ook wel vloeibaar brood werd genoemd. Door er botanicals aan toe te voegen veranderde Rutte de smaak. Later werd er voor de geneverproductie ook graanalcohol gebruikt. Dit goedkopere alternatief wordt nu gebruikt voor de productie van gins en likeuren. Volgens de wetgeving van 2015 mag een genever alleen genever heten als 1,5 procent moutwijn in zit. Bij Rutte is dat percentage veel hoger.

De moutwijn en graanalcohol maakt het bedrijf niet zelf, dat wordt ingekocht. De productie met de botanicals vindt wel plaats in de kleine distilleerderij in Dordrecht. Voor dranken gebruikt Rutte alleen pure botanicals, en geen aroma’s of kleurstoffen. Dus vers fruit, specerijen en kruiden.
Het bedrijf gebruikt hiervoor twee traditionele methodes: distilleren en extraheren. Bij distilleren wordt een ketel gevuld met alcohol, water, kruiden of fruit en daarna verwarmd. Dit mengsel verdampt en wordt afgevoerd en gekoeld. Er ontstaat een kleurloos distillaat met de smaak van de toegevoegde botanicals. Bij extraheren worden de kruiden of het fruit op alcohol gezet. Afhankelijk van het product is er na enkele weken of maanden een gekleurd extract.

“Als het niet mogelijk is via deze twee methodes te produceren, doen we het niet”, vertelt Hendrickx. Want niet alles is geschikt. Bijvoorbeeld extracten van banaan of mango verliezen na een paar weken hun smaak en ook kokosnoot is ongeschikt. Hendrickx: “Na vier weken smaakt het als wasmiddel.”

Tekort aan glas

Net als alle andere bedrijven heeft ook Rutte te maken met de stijgende prijzen. Van de stijgende prijzen voor graan, de basis van de moutwijn en graanalcohol, heeft het bedrijf nog niet veel last. De gestegen energieprijzen natuurlijk wel. Het grootste probleem is momenteel het gebrek aan glas, vertelt Hendrickx

Muziekcompositie

Rutte 150 jaar_foto Marieke_2 (© BeverageNL)

De productie van gin en genever verschilt van elkaar. Bij gin is het niet mogelijk om de receptuur tijdens de productie aan te passen, vertelt Hendrickx. “Pas aan het eind van het productieproces weet je of het gelukt is. Bij genever kun je tijdens het proces meer doen.” Momenteel heeft Rutte zo’n twaalf jenevers in het assortiment, maar de mogelijkheden zijn eindeloos.

Hendrickx vergelijkt het maken van gin of jenever met een muziekcompositie. “Je begint met de basis, de jeneverbes. Dat is het hart van het recept. Daarna voeg je de ‘lage noten’ toe – de bastonen – bijvoorbeeld engelwortel. En tot slot ‘hoge noten’, zoals koriander, kardemon en bladselderij.” Bij Rutte wordt veel geëxperimenteerd met smaken. Zo kijken ze bijvoorbeeld of vanille uit Tahiti een ander resultaat geeft dan vanille uit Madagaskar.

Vulkaan 4

Rutte 150 jaar_foto Marieke_3 Distilleerketel Vulkaan 4 (© BeverageNL)

 

Het distillatieproces vindt plaats in de distilleerketel Vulkaan 4. Twee voorgangers Vulkaan 1 en 3 staan nog steeds in de distilleerderij. Waarom de familie Rutte er voor koos om de ketel vulkaan te noemen is niet bekend. Hendrickx oppert dat het misschien te maken heeft met de eruptie van smaak die ontstaat bij het distilleren in de ketel. Vulkaan 4 stamt uit 2013 en is speciaal op maat gemaakt door Duitse koperslagers, omdat dit ambacht uit Nederland verdwenen is. De ketel is niet heel groot. Dat is niet nodig omdat het distillaat niet het eindproduct is, maar een halffabrikaat dat verder wordt verwerkt. De genevers en gins die in een grote oplage worden gemaakt, gaan naar Schiedam voor verdere afwerking. Hier worden ook de voorraden opgeslagen. Alleen de productie van de kleine oplages, zoals bijvoorbeeld de limited edition voor het 150 jarig bestaan,  vindt volledig in de Dordtse distilleerderij plaats.

Andere activiteiten

Rutte 150 jaar_foto Marieke_4

Naast de productie van sterke drank organiseert Rutte ook allerlei activiteiten voor bezoekers zoals workshops en proeverijen. Nieuw is de Spirits & Spijs-wandeling. De aanwezige pers had de primeur. Onder begeleiding van twee stadsgidsen wandelde het gezelschap door het historische centrum van Dordrecht. Onderweg waren een aantal stops om combinatie van gin en food te proeven. Zoals de combinatie dutch dry gin met een bitterbal, en kings orange in combinatie met een zoete lekkernij. 

Altijd op de hoogte blijven?